Erken Başlangıçlı Kolorektal Kanser
Erken Başlangıçlı Kolorektal Kanser Nedir?
Kolorektal kanserler genellikle ileri yaş hastalığı olarak bilinir. Dolayısıyla yaş kolorektal kanserler için başlı başına risk faktörüdür. Özellikle 40-50 yaşından sonra kolorektal kanser görülme insidansı artmaktadır. Daha sonra ki her 10 yılda bir insidansı artar.
Erken Başlangıçlı Kolorektal Kanser Araştırmaları
Son yıllarda yapılan çalışmalarda 50 yaş altı grupta kolorektal kanser gelişme insidansının arttığı görülmüştür. Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan çalışmada 55 yaş altındaki insanlarda yeni kolorektal kanser görülme insidansı 2000 ve 2020 yılları arasında %11’lerden %20’lere yükselmiş. Bu çalışmalar 39 yaş altında olan yetişkinlerde bile kolorektal kanser gelişme insidansının arttığını göstermektedir. Bu artışların özellikle sol kolon tümörlerinde ve rektum tümörlerinde olduğu görünür. Genç yaşta teşhis edilen kolorektal kanserlerin neredeyse tamamına yakını ileri evrede semptomatikken teşhis edilir. Dolayısıyla tedavisinde güçlükler yaşlanır.
Erken Başlangıçlı Kolorektal Kanser Artış Gösteriyor Mu?
Bu artışların altta yatan sebepleri olarak genetik etkilerin katkıları ve çevresel ve yaşam tarzı maruziyetlerinde ki değişiklikler olarak düşünülmektedir. Genç yetişkinlerde teşhis edilen kolorektal kanserlerin 1/3 kadarı kalıtsal kolorektal kanser semptomlarıyla ilişkili olduğu tahmin edilmekte olup artışların nedenleri tam olarak açıklanamamaktadır. Yaşlılarda görülen kolorektal kanserlerin aksine geleneksel olarak düşük kolorektal kanser oranlarına sahip olduğu düşünülen düşük ve orta gelirli ülkelerde de bu artışlara rastlanmaktadır. Yapılan meta analizlerde erken başlangıçlı kolorektal kanser için önemli risk faktörleri birinci derece akrabada kolorektal kanser öyküsü, hiperlipidemi, obezite ve alkol tüketimi olarak belirlenmiştir.
Erken Başlangıçlı Kolorektal Kanser Risk Faktörleri
Bunun yanında hipertansiyon, düzenli olarak NSAİD kullanma, daha fazla kırmızı et alımı, daha düşük eğitim düzeyi, metabolik sendrom, ülseratif kolit, kronik böbrek rahatsızlığı, beslenme bozuklukları, d vitamini alımı, hareketsiz yaşam ve organik tozlara mesleki maruziyette risk faktörü olarak belirlenmiştir. Bütün bu sebeplerden dolayı genç erişkin kolorektal kanser insidansını ve ölüm oranlarını azaltmak için hastalar yeterli derecede bilgilendirilmelidir. Özellikle ailesinde erken yaşta kolorektal kanser tespit edilen hastalar daha erken taramalara başlanmalı, herhangi bir yaşta devam eden rektal kanaması olan hastaların potansiyel kolorektal kanser riski açısından değerlendirilmesi gerekir.